به گزارش خبرنگار خبرگزاری شنو، سازی را بررسی خواهیم کرد که برای نواختن آن هیچ سیمی لمس نمی‌شود و هیچ نفسی در آن دمیده نمی‌شود.
در سال ۱۹۲۰ یک فیزیک‌دان روسی به نام لو ترمین، سازی اختراع کرد که با همه سازهایی که می‌شناسیم تفاوت دارد. این ساز بعدا به نام مخترع خود ترمین نامیده شد. ترمین از نخستین سازهای الکترونیک است که صدایی اثیری و ظاهری عجیب دارد و شیوه نواختن آن با همه سازها متفاوت است.
ترمین نه تنها شبیه هیچ‌سازی نیست، بلکه شیوه نواختن آن هم منحصر به فرد است. به این ترتیب که این ساز بدون لمس شدن نواخته می‌شود. صدا توسط دو نوسان‌ساز به وجود می‌آید که با هم به ارتعاش در می‌آیند. یکی از نوسان سازها در فرکانسی با طیفی بالاتر از حد شنوایی انسان عمل می‌کند و فرکانس‌های نوسان‌ساز دیگر با ورود دست به میدان مغناطیسی تغییر می‌کند. ضرباهنگ فرکانس که تفاوت میان فرکانس‌های دو نوسان‌ساز است، صدایی است که می‌شنویم.
زمانی که ترمین روشن می‌شود، یک میدان مغناطیسی اطراف ساز را فرا می‌گیرد و زمانی که دست نوازنده به این میدان وارد می‌شود، تغییراتی در فرکانس و حجم صدا ایجاد می‌شود. دو آنتن از بدنه ترمین خارج شده‌اند که یکی کنترل‌کننده بلندی و فرکانس صدا و دیگری کنترل‌کننده حجم و مقدار آن است.
زمانی که دست نوازنده به سمت آنتن عمودی حرکت می‌کند، صدا بلندتر می‌شود و نزدیک کردن دست به آنتن افقی، صدایی با حجم ملایمتر از آن شنیده می‌شود. از آنجایی که هیچ تماس فیزیکی بین ساز و نوازنده وجود ندارد، نواختن ترمین به مهارت بالا و گوش موسیقی عالی نیاز دارد.
درباره این ساز عجیب این پرسش وجود دارد که چگونه می‌توان با آن نت‌ها و زیر و بمی‌های مختلف را به صورت دقیق نواخت، آن هم زمانی که ما چیزی نمی‌بینیم و حس نمی‌کنیم؟
از زمان اختراع این ساز، نوازندگان حرفه‌ای آن درباره نحوه استفاده از دست و حالت‌های مختلف آن هنگام نوازندگی نظرات متفاوتی داشتند. مثلا برخی از تکنیک‌های نواختن آن از تکنیک‌های نوازندگی ویولن وام گرفته شده است. نوازندگان فرض می‌کنند که یک سیم نامرئی بین آنتن و بدن وجود دارد که روی این سیم نت‌ها را به صدا در می‌آوریم. البته برای نواختن درست و دقیق و رعایت زیروبمی‌ها لازم است قوه شنوایی خوبی داشته باشیم.
نواختن ساز ترمین با دقت بالا و کنترل زیر و بمی در آن می‌تواند با چالش‌هایی همراه باشد. همان‌طور که اشاره شد از آن‌جا که در این ساز صفحه کلید یا راهنمایی وجود ندارد، نوازنده فقط باید به گوش خود تکیه کند. نوازنده‌های ماهری که بتوانند آرایش و ترکیب حرکات دست خود را به دقت کنترل کنند موفق می‌شوند اجراهایی پیچیده و پرمغز داشته باشند. کارولینا آیک، ترمین‌نواز جوان و موفق درباره تجربه نوازندگی خود می‌گوید:
«من در ۱۶ سالگی احساس کردم باید تکنیکی برای خودم درست کنم که در آن بتوانم به جای اینکه فقط به گوشم تکیه کنم و نت‌ها را پس از آن که شنیدم درست کنم، به حس دست و حافظه عضلانی هم تکیه کنم. در واقع من با دست‌هایم یک صفحه کلید می‌ساختم.»
بعضی گروه‌های راک آمریکایی در ضبط‌های خود از ترمین استفاده می‌کردند. از صدای اثیری ترمین در موسیقی فیلم‌های علمی_تخیلی نیز استفاده می‌شود.
انتهای پیام/
